Όλοι οι άνθρωποι αξίζουν να έχουν υγιείς, ικανοποιητικές, συναινετικές και ασφαλείς σχέσεις, αλλά πώς ξέρουμε αν η σχέση μας είναι υγιής;
Οι σχέσεις μπορούν να οριστούν με διαφορετικούς τρόπους ανάλογα με το ποιος εμπλέκεται: υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι έκφρασης της στοργής και της αγάπης, αλλά όλες οι υγιείς σχέσεις αποτελούνται από μερικά βασικά στοιχεία: αμφίδρομη επικοινωνία, όρια, αμοιβαίο σεβασμό και υποστήριξη του ενός προς τον άλλον, επιτρέποντας παράλληλα το κάθε άτομο να έχει το δικό του χώρο και ιδιωτικότητα[1]
Οι ρομαντικές σχέσεις μπορεί να επηρεάζονται έντονα από την ανισότητα και τις διαφορές εξουσίας λόγω φύλου, ηλικίας, οικονομικής, κοινωνικής κατάστασης ή κατάστασης υγείας. Το να γνωρίζουν τη διαφορά ανάμεσα σε μια σχέση με σεβασμό και σε μια χωρίς, μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να αποφασίσουν αν θα τερματίσουν μια σχέση ή θα παραμείνουν σε αυτή. Ακόμη και στις υγιείς σχέσεις, είναι χρήσιμο να αποκτήσει κανείς επίγνωση και να μάθει πώς να ξεκινά, να διατηρεί και να τερματίζει μια σχέση.
Αφιερώσαμε αυτό το κεφάλαιο στην περαιτέρω διερεύνηση των τρόπων έκφρασης της στοργής και της αγάπης με σεβασμό στα όρια του άλλου και στον ορισμό του τι κάνει μια σχέση υγιή.
Μέσα από τις προτεινόμενες δραστηριότητες, τονίζουμε τη σημασία του να αποκτήσουμε μεγαλύτερη επίγνωση των στενών και οικείων σχέσεων στις οποίες εμπλεκόμαστε, από τις οικογενειακές σχέσεις μέχρι τις φιλίες και τις ρομαντικές ή σεξουαλικές σχέσεις: δεν εξαρτόμαστε από μία μόνο σχέση, π.χ. με τους γονείς μας ή τους ερωτικούς μας συντρόφους, αλλά είμαστε μέρος ενός ολόκληρου συστήματος ανθρώπων γύρω μας. Επομένως, είναι χρήσιμο να αποκτήσουμε μεγαλύτερη επίγνωση του τρόπου με τον οποίο οργανώνουμε το “συναισθηματικό μας δίκτυο”. Επιπλέον, όλες οι σχέσεις μας διαμορφώνονται από κοινωνικά και πολιτισμικά πρότυπα και προσδοκίες που αναπαράγουμε ως πρότυπα στην ατομική μας συμπεριφορά και στη δυναμική των σχέσεών μας. Με την κατανόηση αυτών των μοτίβων είναι πιο πιθανό να “ξεμάθουμε” μη υγιείς συμπεριφορές, να αποφύγουμε να βρεθούμε σε ανεπιθύμητες καταστάσεις και να μάθουμε πώς να αναπτύσσουμε υγιείς και ασφαλείς τρόπους σχέσεων.
ΠΩΣ;
Αν μάθουμε να αναστοχαζόμαστε και να αναλύουμε τον τρόπο που αισθανόμαστε και συμπεριφερόμαστε μέσα στις σχέσεις μας, μπορούμε να αναπτύξουμε “επιχειρηματικότητα” στις σχέσεις μας. Είναι διαφορετικό το να μαθαίνουμε τις σχέσεις στη θεωρία και διαφορετικό το να τις μαθαίνουμε συνειδητά. Οι μη τυπικές δραστηριότητες, π.χ. οι θεατρικές αναπαραστάσεις, μπορούν εύκολα να κάνουν ορατές τις διαπροσωπικές δυναμικές και τις σχέσεις εξουσίας, να μας βοηθήσουν να διερευνήσουμε πώς να εκφράζουμε συναισθήματα, να εξασκηθούμε στο να ενεργούμε και να αντιδρούμε σε συγκεκριμένες καταστάσεις. Αυτός ο τρόπος μάθησης είναι ισχυρός: μας επιτρέπει να σκεφτόμαστε, να αισθανόμαστε και να πράττουμε ταυτόχρονα και να μαθαίνουμε μαζί για να αναπτύξουμε δεξιότητες που μπορούν εύκολα να ενσωματωθούν στην καθημερινή ζωή.
[1]Healthy relationships, Love is respect, https://www.loveisrespect.org/everyone-deserves-a-healthy-relationship/